Proje Koordinatörü: Doç. Dr. Mustafa Mert Ankaralı
Proje Türü: TÜSEB B Grubu Ar-Ge Projeleri Destek Programı
Proje Bütçesi: 2.732.800 TL
Projec Süresi: 24 Ay
Proje Başlangıç Tarihi: 15.04.2025
Finanse Edilen Personel: 1 Doktora Öğrencisi (tam zamanlı), 1 Yüksek Lisans Öğrencisi (tam zamanlı), 1 Doktora Öğrencisi (yarı zamanlı)
İnsanlarda birçok motor davranış, ayakta durma ve yürümenin postüral kontrolü de dahil olmak üzere, kapalı döngü bir sistemin dinamiklerinin sonucunda oluşur. Kasların sinir sistemi tarafından uyarılması vücudun hareketine neden olur, vücudun hareketi ise duyusal sistemleri uyarır ve sinir sistemi yanıt olarak kas aktivasyonunu değiştirir. Kontrol teorisi perspektifinden bakarsak insanlardaki bu kapalı döngü sistemleri, sistem modeli (plant ing.) ve geri besleme (feedback ing.) olarak ayırabiliriz (Madhav vd. 2020). Operasyonel olarak, sistem modeli, kas aktivasyonundan vücudun hareketine olan bir bağıntı olarak tanımlanabilir. Burada kas aktivasyonu elektromiyografik (EMG) sinyaller ile ölçülürken vücudun hareketi kinematik değişkenlerle ölçülür (örneğin vücut bölümlerinin birbirlerine göre olan açıları). Sistemin modeli, kas-tendon eyleyicilerin dinamiklerine, vücudun dinamiklerine ve vücudun çevre ile etkileşimine bağlıdır. Geri besleme ise kinematik değişkenlerden EMG sinyallerine olan bağıntı olarak tanımlanır. Geri besleme, çeşitli duyu sistemlerine (örneğin propriyosepsiyon, görme ve vestibüler sistem) ve sinir sistemine bağlıdır. Bahsedilen kapalı döngü sisteminin blok şeması Şekil 1’de görülebilir. Kontrol teorisine dayanan bu çerçeve, dinamik davranışların biyomekanik ve sinirsel temellerini parçalara ayırmak ve modellemek için sağlam bir yaklaşım sunar.
Şekil 1. Hareket-nöral kontrol şematiği